Ý nghĩa phương pháp luận của mối liên hệ phổ biến

Nguyên lý về mối quan hệ phổ biến là thông tin cơ bản trong môn học “Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác-Lênin. Đây cũng là một phép biện chứng duy vật nói về nguyên lý và ý nghĩa phương pháp luận của mối liên hệ phổ biến. Vậy ý nghĩa đó là gì, cùng nhau tìm hiểu ở bài viết đó nhé!

Tìm hiểu về phương pháp luận của mối liên hệ 

Khái niệm phương pháp luận của mối liên hệ 

Trong phép biện chứng, khái niệm mối liên hệ dùng để chỉ sự quy định, tác động qua lại, biến đổi lẫn nhau giữa các sự vật, hiện tượng hoặc các mặt, các yếu tố, hiện tượng của mỗi thế giới. Khái niệm quan hệ giữa các cá nhân dùng để chỉ tính phổ biến của các mối liên hệ của các sự vật, hiện tượng trong thế giới và cả các mối liên hệ tồn tại của nhiều sự vật, hiện tượng trong thế giới. Thế giới, ở đó những mối liên hệ chung nhất là những mối liên hệ tồn tại trong mọi sự vật, hiện tượng trên thế giới, là đối tượng nghiên cứu của phép biện chứng.

Đó là các mối quan hệ giữa các mặt đối lập, số lượng và chất lượng, khẳng định và phủ nhận, chung và cụ thể, bản chất và hiện tượng, v.v. Vì vậy giữa các sự vật, hiện tượng trên thế giới vừa có những mối quan hệ đặc biệt, vừa có những mối quan hệ tồn tại trong những lĩnh vực nhất định. Đồng thời, cũng có những hiệp hội chung nhất, những hiệp hội đặc biệt, trong những hoàn cảnh nhất định, là biểu hiện của sự liên kết chung. Tất cả các mối quan hệ đặc biệt và phổ biến này tạo nên sự thống nhất trong đa dạng và ngược lại, trong sự thống nhất của các mối quan hệ đa dạng trong bản thân, xã hội và tư duy. 

Tính chất của phương pháp luận về mối liên hệ 

Tính khách quan, tính phổ biến, tính đa dạng và phong phú là đặc điểm cơ bản của các mối quan hệ.

Tính khách quan

Theo quan điểm biện chứng – duy vật, các mối quan hệ giữa các sự vật, hiện tượng trong thế giới là khách quan. Từ góc độ này, sự điều hòa, tác động qua lại, thay đổi lẫn nhau của các sự vật, hiện tượng (hoặc bản thân) tồn tại một cách tự nhiên không phụ thuộc vào ý muốn. Mọi người, mỗi con người chỉ có thể nhận thức và vận dụng các mối quan hệ này vào hành động thực tiễn của mình.

Tính phổ biến

Theo quan điểm biện chứng, không có sự vật, hiện tượng, quá trình nào tồn tại biệt lập hoàn toàn với các sự vật, hiện tượng, quá trình khác. Đồng thời, cũng không có sự vật, hiện tượng nào không phải là cấu trúc hệ thống, bao gồm các thành phần trong quan hệ bên trong của chúng, tức là mọi tồn tại. Ngoài ra, có một hệ thống mở trong mối quan hệ với một hệ thống khác tương tác với nhau và thay đổi.

Tính đa dạng, phong phú

Bên cạnh việc củng cố tính khách quan và phổ biến của các mối quan hệ, tính phong phú và đa dạng của các mối quan hệ cũng được chú trọng. Tính đa dạng, phong phú của các mối liên hệ thể hiện ở chỗ: các sự vật, hiện tượng, quá trình khác nhau có những mối liên hệ đặc biệt khác nhau, vai trò khác nhau đối với sự tồn tại và phát triển của chúng; Mặt khác, giữa các sự vật, hiện tượng có mối quan hệ rõ ràng như nhau, nhưng trong những hoàn cảnh cụ thể khác nhau, ở những giai đoạn khác nhau của quá trình và phát triển của sự vận động, phát triển của sự vật, hiện tượng cũng có những đặc điểm và vai trò khác nhau. Vì vậy, không thể đồng nhất những tính chất, vị trí đặc biệt của các mối quan hệ khác nhau cũng như vai trò cụ thể đối với một sự vật, hiện tượng cụ thể trong những điều kiện nhất định. Đó là quan hệ bên trong và bên ngoài, quan hệ bên trong và hiện tượng, quan hệ chính và phụ, quan hệ trực tiếp và gián tiếp,… Đối với mọi sự vật hiện tượng của thế giới.

Quan điểm về sự phong phú và đa dạng của các mối liên hệ còn bao hàm khái niệm về sự biểu hiện phong phú, đa dạng của các mối liên hệ phổ biến trong các mối liên hệ cụ thể ở mọi sự vật, mọi hiện tượng. , bất kỳ quá trình đặc biệt nào trong những điều kiện không gian và thời gian nhất định.

Ý nghĩa phương pháp luận của mối liên hệ phổ biến gồm những gì?

Ý nghĩa phương pháp luận của mối liên hệ phổ biến chúng ta có thể gộp chung 2 vấn đề chính dưới đây:

• Tính khách quan và tính phổ biến của các mối liên hệ đã cho thấy cần có quan điểm rộng trong nhận thức và hành động thực tiễn.

Cách nhìn toàn diện đòi hỏi các vấn đề, hiện tượng phải được xem xét trong mối quan hệ biện chứng giữa các bộ phận, các yếu tố và các mặt chính sách khi nhận thức và xử lý các tình huống thực tiễn. Trong mối quan hệ tương tác giữa các sự vật, hiện tượng với sự vật, hiện tượng này với sự vật, hiện tượng khác. Chỉ trên cơ sở này, chúng ta mới có thể học hỏi đúng đắn từ các sự vật, hiện tượng và đối phó hiệu quả với các vấn đề thực tế. Như vậy, lập trường toàn diện mâu thuẫn với nhận thức và thực hành theo quan điểm phiến diện, siêu hình.

Lenin từng nói nói, “Để thực sự hiểu sự việc, chúng ta cần nghiên cứu và xem xét tất cả các khía cạnh của vấn đề này, tất cả các mối quan hệ và ‘mối quan hệ gián tiếp’.” 

• Tính đa dạng, phong phú của các mối quan hệ thể hiện trong điều kiện hoạt động nhận thức và hoạt động thực tiễn trong điều kiện thực hiện quan điểm tổng thể cũng phải kết hợp với quan điểm lịch sử.

Quan điểm lịch sử, yêu cầu phát hiện và xử lý tình huống trong thực tiễn phải tính đến đặc điểm cụ thể của đối tượng và tình huống được quan sát, phải sử dụng khác nhau. Cần xác định rõ vị trí, vai trò khác nhau của từng mối quan hệ đặc biệt trong các tình huống cụ thể để tìm ra giải pháp đúng đắn, hiệu quả cho các vấn đề thực tiễn. Vì vậy, trong quan sát và thực hành, cần tránh và khắc phục những quan điểm hời hợt, siêu hình, nhưng cũng phải tránh và khắc phục những quan điểm chiết trung, tinh vi.

Kết luận

Bài viết này chủ yếu nói về thông tin về ý nghĩa phương pháp luận của mối liên hệ phổ biến mà bạn đang tìm kiếm, mong rằng nó sẽ giúp được cho bạn trong vấn đề học tập và tìm hiểu. Còn những bài hấp dẫn trong chuyên mục này, các bạn cùng chờ vào những bài viết tiếp theo nhé!